Waarom zitten die 'irritante' ribbels in de weg van de Sijtwendetunnel?

De ribbelstroken veroorzaken de nodige irritatie en vraagtekens bij onze vraagsteller. Annick Nijman rijdt een paar keer per week met haar auto door de Sijtwendetunnel. Nijman: 'Elke keer als ik door die tunnel rijd, vraag ik me weer af waarom die dingen er liggen. Je trilt helemaal door elkaar als je er overheen rijdt. Het is een heel naar gevoel en geluid.'

De Sijtwendetunnel op de N14 in Leidschendam-Voorburg bestaat uit een tunnelstelsel met drie tunnels. Het stelsel verbindt de A4 met de N44/A44. Eén tunnelstelsel met daarin twee rijstroken gaat vanaf de kant van de A4 in de richting van de N44 in Wassenaar. Het andere tunnelstelsel, ook met twee rijstroken, gaat precies de andere kant op, dus vanuit Wassenaar richting de snelweg A4. Aan de buitenkanten van rijbanen in de tunnels zijn 70 centimeter brede ribbelstroken aangelegd.

Nijman denkt dat veel bestuurders er hetzelfde over denken als zij. 'Automobilisten gaan bewust meer naar het midden toe rijden, om de ribbels aan de kant van de tunnel te kunnen vermijden. Maar de weggebruikers op de andere strook doen precies hetzelfde. Dus dan schuur je met je auto op de middenbelijning bijna tegen elkaar aan. Ik vind dat een onveilige verkeerssituatie.'

Toch denkt Nijman dat de ribbels er juist zijn neergelegd om de verkeersveiligheid te vergroten. Nijman: 'Ik vermoed dat de ribbels er liggen om automobilisten er opmerkzaam op te maken dat ze te dicht bij de tunnelwand rijden. Dus dat ze niet per ongeluk tegen de wand van de tunnel aanrijden. Maar de ribbels veroorzaken nu dus juist gevaar in het midden van de tunnel, omdat automobilisten de hobbelige strook aan de zijkant willen mijden.'

Rijkswaterstaat is de beheerder van de Sijtwendetunnel. De wegbeheerder laat weten dat de ribbels er juist voor bedoeld zijn om de weggebruiker naar het midden van de tunnel te leiden. Het gevolg zou zijn dat weggebruikers - nu er dichter op elkaar wordt gereden - langzamer gaan rijden. Hierdoor zou de maximumsnelheid in de tunnels van 50 en 70 kilometer per uur beter worden gehandhaafd en dat komt de veiligheid ten goede, zo is het idee.

De verkeersveiligheid in de tunnel was al vanaf het begin een uitdaging, laat Marieke Martens weten. Zij was als onderzoeker verkeersgedrag bij TNO nauw betrokken bij de totstandkoming van de ribbelstroken. Martens: 'Het was duidelijk dat de tunnel mogelijk zou uitnodigen tot hard rijden. Vandaar dat we vanaf het begin al bezig zijn geweest met de vraag hoe we konden voorkomen dat weggebruikers met 100 kilometer per uur door de tunnel zouden gaan rijden. Het was een uitdaging om tot een oplossing te komen.'

Martens vervolgt: 'Uiteindelijk zijn er verschillende varianten van ribbelstroken ontwikkeld en is er uitgebreid met automobilisten en vrachtwagenchauffeurs vóór de opening van de tunnel getest. Zo is er onderzocht welke ribbelvariant het veiligst was. Ook is bekeken welke ribbels als meest oncomfortabel werden ervaren voor automobilisten als er op gereden werd. De stroken moesten daarentegen voor de vrachtwagenchauffeurs - die vanwege de breedte van hun voertuig de ribbels niet kunnen mijden - zo min mogelijk hinder geven. Dat is allemaal onderzocht in de Sijtwendetunnel voordat 'ie openging.'

Een smalle tunnel maken om de snelheid van het verkeer te verlagen was geen optie, want vrachtwagens moeten ook genoeg ruimte houden om veilig door de tunnel te gaan. Neem de Maastunnel, in Rotterdam, zegt Martens. 'Deze oudere tunnel is destijds zo smal gebouwd dat bestuurders van vrachtvoertuigen soms met de rechterspiegel de wand raken.' Drempels en andere versmallingen werden bij de Sijtwendetunnel ook niet als ideaal gezien, omdat het een stadstunnel is waarbij een regelmatige doorstroom van belang is.

Dat de ribbels er liggen als snelheidsbeperkende maatregel, vindt Annick Nijman onzin. Nijman: 'Of je er nu overheen rijdt met 120 kilometer of met 30 kilometer, het effect is hetzelfde. Het is een heel naar gevoel en een naar geluid als je over die ribbels gaat. Het maakt dus niet uit of je je aan de maximumsnelheid houdt of niet.'

Rijkswaterstaat erkent dat de ribbels als irritant worden ervaren, maar stelt dat het dus ook juist niet de bedoeling is er overheen te rijden. Vooral het geluid in de auto als je over de ribbels rijdt moet ertoe leiden dat je niet over de ribbelstrook gaat rijden. Hoe hard je over de ribbels rijdt maakt niet uit. En ook Marieke Martens van TNO is er helder over: 'Dat de ribbels als irritant worden ervaren is ook juist de bedoeling.'

Volgens vraagsteller Annick Nijman zouden de automobilisten als gevolg van de ribbels op de middenbelijning gevaarlijk dicht naast elkaar rijden. Maar de wegbeheerder deelt die mening niet. 'De term 'gevaarlijk dicht' is best suggestief. Op veel N-wegen wordt vaker dicht op elkaar gereden. De rijstroken zijn daar vaak zelfs smaller dan in de Sijtwendetunnel', aldus Rijkswaterstaat.

Volgens Rijkswaterstaat hebben de ribbels het gewenste effect. De wegbeheerder zegt van de politie en eigen weginspecteurs geen signalen te hebben gekregen dat de ribbels niet zouden werken. Maar echt onderzoek naar het effect van de ribbels is na de opening van de Sijtwendetunnel in 2003 nooit gedaan, erkent Rijkswaterstaat.

Van weggebruikers zelf zouden er ook weinig klachten binnenkomen over de ribbels. De vragen en meldingen de Rijkswaterstaat tot twee jaar geleden sporadisch kregen, gingen vooral over het nut van de ribbels.

En ook de politie zegt het verhaal over de ribbels en het daardoor ontstaan van gevaarlijke verkeerssituaties niet te herkennen. Cijfers over verkeersincidenten als gevolg van de ribbels heeft de politie ook niet.

Deze vraag werd beantwoord in het kader van Rake Vragen. Annick Nijman stuurde ons haar vraag in en wij gingen op zoek naar het antwoord. Heb jij ook een vraag over jouw woonplaats of regio die wij moeten uitzoeken? Ga dan naar omroepwest.nl/rakevragen.